Yangın Gördüğünüz Zaman Tekbir Getirin Rivayeti Sahih mi?

Yangın Gördüğünüz Zaman Tekbir Getirin Rivayeti Sahih mi?

إذا رأيتم الحريق فكبروا فإنه يطفئه

“Yangın gördüğünüz zaman tekbir getirin, zira tekbir gerçekten onu söndürür”

RİVAYETİNİN SIHHAT DURUMU

 El-Ukayli ‘’Duafa’’ adlı kitabından (219): Ahmed bin Zekeriya El-A’idî  bize tahdis etti: Dedi ki:  Ebu Cafer Meymune bin el-Esbaği en-Nasibi bize tahdis etti: Dedi ki: İbnu Ebi Meryem’den işittim dedi ki: Bize Kasım bin Abdullah, Amr bin Şuayb’tan o babasından o dedesinden merfu olarak haber etti.

 İbnu Ebu Meryem dedi ki: Bu hadisi İbnu Luheya’, Ziyad bin Yunus’tan El-Hadrami – Bizimle hadis dinlerdi—‘den o da Kasım bin Abdullah bin Ömer’den işitti.  İbnu Luheya’ onu güzel görürdü. Bundan sonra şöyle dedi: O Amr bin Şuayb’tan rivayette bulunurdu.

(Şeyh El-Elbani) Diyorum ki: “İbnu Main’in dediği gibi:  “El-Kasım yalancı bir ravidir.” 

Ahmed dedi ki: “O, yalancı ve hadis uyduran birisidir.”

El-A’idî dışında ki raviler ise sika (güvenilir) kimselerdir. Onun tercemesi hakkında bir şey bulamadım. Eğer ki bu senet sabit ise ravi zinciri: İbu Luheya’ o da Amr İbnu Şuayb’tan olması gerekirdi. İbnu Luheya’ burada o raviyi gizleyerek tedlis yapmıştır. Bunundan dolayı olsa gerek İbnu Hibban onu şöyle vasıflamıştır  ‘’Bundan dolayı zayıf olan ravileri kendi görüşüne göre sika olanlarda tedlis yapmıştır. Böylelikle uydurmaları onlarla kayırmıştır.’’

(Şeyh El-Elbani): İhtimalle ki İbnu Luheya’ bunu bilerek yapmamıştır. Bilakis bu durum onun ezberinin zayıf olmasından olmuştur. Allah en iyi bilendir.

          İbu Adiy tahriç etti ki (2/211) : Muhammed bin Muaviye En-Nisaburi’den, bize İbnu Luheyaa’ Amr ibn Şuayb’dan bunu tahdis etti ve dedi ki: ‘’Ben bu rivayeti İbnu Luheya’ ve Abdurrahman bin El-Haris’ten başka nakleden bilmiyorum.’’

        Taberani ‘’Dua’’ adlı kitabında (2/1002,1266) ve Es-Sekafi ‘’Sekafiyyat’’ adlı kitabında (10/ 34 rakam) bunu nakletmiştir. El-Kasım bin Abdullah bin Ömer bin Hafsa bin Asım bin Ömer El-Hattap’dan: bize Abdurrahman bin Haris bin Ayyaş El-Mahzumi, Amr bin Şuayb’tan bunu tahdis etti.

         İbnu Asakir (1/340/14), İbnu Sinni (rakam 289-292) aynı zincirle nakletti.

El-Kasım metruk bir ravidir. Ahmed onu yalancılıkla suçlamıştır, aynen Hafız ibnu Hacer’in ‘’takrib’’ adlı eserinde yaptığı gibi.

Bu hadis için bir şahit vardır. Ebu En-Nadr Yahya bin Kesir Sahibul Basri, o Cafer bin Muhammed’den, o babasından, o dedesinden merfu olarak.

Dulabi bunu tahriç etmiştir (2/137)

Ebu En-Nadr zayıf ravidir ‘’Takribte’’ olduğu gibi.

Hadis İbnu Ömer’den de nakledilmiştir. Sehmi ‘’Tarihu Curcan’’ adlı kitabında (373) tahriç etmiştir. Ebu El-Hariş Ahmed bin İsa El-Kileni’den: Bize Ahmed bin Abdullah El-Mahrumi tahdis etti ki: Bize Abdurrahman bin Abdullah bin Ömer tahdis etti ki: o babasından, o amcasından, o Nafi’den.

(Şeyh Elbani) derim ki: Bu gerçekten zayıf bir isnattır. Abdurrahman bin Abdullah için Zehebi ‘’halik’’ demiştir.  Babası zayıftır. Bu iki ravi dışında kalan ikisini bilmiyorum.

Ebu Hureyre’den de hadis nakledilmiştir. Osman bin Talut bin Abbad rivayet eder ki: Bize Eyyub bin Nuh El-Metuî tahdis etti ki: dedi ki: Bana babam tahdis etti ki: bana Muhammed bin Aclan tahdis etti ki, O’da Said el-Makbiri’den, O’tan Eb Hurey’den merfu olarak nakletmektedir.

     Esbahani ‘’Tergib’’ adlı kitabında (2/79) tahriç etmektedir. Taberani ‘’Dua’’ adlı kitabında (1001) ve ‘’Evsat’’ adlı kitabında tahriç etmektedir. Ve Heysemi ‘’mecmua’’ adlı eserinde (10/138) Tahriç etmektedir.  Ve dedi ki: ‘’O rivayette tanımadığım kimseler var.’’

Burada Eyyub bin Nuh El-Metuî’ye ve babasına işaret etmektedir. Ben onların tercemesi hakkında ne cerh kitaplarında ne de İbnu Hibbanın sikatında bir şey bulamadım.

Taberani (1003) şu yolla tahriç etmiştir: Abdurrahman bin Abdullah bin Ömer, O’da Abdurrahman bin El-Haris’den, O’da Amr bin Şuayb’dan bunu nakletmiştir.

Bu Kasım bin Abdullah bin Ömer’in kardeşi Abdurrahman bin Abdullah bin Ömer tarafından kötü bir mutabaattır. Ve o onun gibi zayıf bir ravidir. Ahmed ‘’ilel’’ de (2/157) şöyle demiştir onun için: ‘’Yalancı birisidir.’’ Takribte ise ‘’metruktur’’ denilmiştir.

(Şeyh El-Elbani) dedim ki: Taberi’nin bu senedin dışında diğer hadislerin senetleri hakkında sukut etmesini anlamış değilim.

 Şeyh Elbani (rhm)’nin sözleri burada bitti.

Netice olarak bu hadis sahih bir hadis değildir ve amel edilmez.

Şu an bizleri büyük bir üzüntüye boğan ülkemizdeki orman yangıları sonrasında paylaşılan bu rivayetin zayıf olduğunu sizlere bildirmek istedik.

Rabbim ülkemizdeki bu musibeti tez zamanda başımızdan def etsin. Amin

Yazan : Muhammmed Karasu

Yangın Gördüğünüz Zaman Tekbir Getirin Rivayeti Sahih mi? cihanelmass.blogspot.com dan alınmıştır.

Diyanet İşleri Başkanı Ahmet Hamdi Akseki’nin Selefiyye Açıklaması